قانون مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده به عنوان مالیاتی غیر مستقیم که بر مصرف کالاها و خدمات وضع می گردد، هم اکنون در بیش از 140 کشور جهان به مورد اجرا گذاشته شده است. تدوین این لایحه در ایران اولین بار در دهه 1360 به مجلس شورای اسلامی ارائه گردید لیکن به دلیل شرایط گوناگون تصویب نگردید تا اینکه نهایتاً در خرداد ماه 1387 تأیید و در تیر ماه همین سال به وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ گردید .
در زیر به خلاصه ای از مواد وتبصره هایی که با صادرات و واردات کالا درمناطق ویژه اقتصادی مرتبط می باشند اشاره میگردد :
فصل اول – کلیات و تعاریف
ماده یک – عرضه کالاها و ارائه خدمات در ایران و همچنین واردات و صادرات آنها مشمول مقررات این قانون می باشد .
ماده سه – ارزش افزوده در این قانون ، تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین می باشد .
ماده هفت – صادرات در این قانون ، صدور کالا یا خدمت به خارج از کشور یا به مناطق آزاد تجاری – صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی می باشد .
فصل دوم – معافیتها
ماده سیزده – صادرات کالا و خدمت به خارج از کشور ازطریق مبادی خروجی رسمی مشمول مالیات موضوع این قانون نمی باشد و مالیاتهای پرداخت شده بابت آنها با ارائه برگه خروجی صادره توسط گمرک (در مورد کالا) و اسناد و مدارک مثبته مسترد می گردد .
فصل سوم – مأخذ، نرخ و نحوه محاسبه مالیات
ماده پانزده – مأخذ محاسبه مالیات واردات کالا، عبارت است از ارزش گمرکی کالا (قیمت خرید، هزینه حمل و نقل و حق بیمه) به علاوه حقوق ورودی (حقوق گمرکی و سود بازرگانی ) مندرج در اوراق گمرکی .
ماده شانزده – نرخ مالیات بر ارزش افزوده ، یک و نیم درصد (1/5%) می باشد .
بخشی از ماده هفده – ماشین آلات و تجهیزات خطوط تولید نیز از جمله کالای مورد استفاده برای فعالیتهای اقتصادی مؤدی محسوب می گردد .
تبصره شش – مبالغ اضافه دریافتی از مؤدیان بابت مالیات موضوع این قانون ، در صورتی که ظرف سه ماه از تاریخ درخواست مؤدی مسترد نشود ، مشمول خسارتی به میزان دو درصد (2%) در ماه نسبت به مبلغ مورد استرداد و مدت تأخیر خواهد بود .
فصل ششم – سایر مقررات
ماده سی و چهار – مؤدیان مشمول مالیات موضوع این قانون مکلفند از دفاتر، صورتحسابها و سایر فرمهای مربوط، ماشینهای صندوق و یا سایر وسایل و روشهای نگهداری حساب که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین می کند، استفاده نمایند. مدارک باید به مدت ده سال بعد از سال مالی مربوط توسط مؤدیان نگهداری و در صورت مراجعه مأموران به آنان ارائه گردد .
فصل هفتم – عوارض کالاها و خدمات
ماده سی و هشت – نرخ عوارض شهرداریها و دهیاریها در رابطه با کالا و خدمات مشمول این قانون ، علاوه بر نرخ مالیات موضوع ماده ( 16) این قانون به شرح زیرتعیین میگردد:
الف – کلیه کالاها وخدمات مشمول نرخ ماده (16) این قانون، یک ونیم درصد (1/5%)
ب – انواع سیگار و محصولات دخانی ، سه درصد (3%)
ج – انواع بنزین و سوخت هواپیما ، ده درصد(10%)
د – نفت سفید سو نفتگاز، دهدرصد (10%) و نفت کوره پنج درصد (5%)
تبصره 1- واحدهای تولیدی آلاینده محیط زیست که استانداردها و ضوابط حفاظت از محیط زیست را رعایت نمی نمایند ، طبق تشخیص و اعلام سازمان حفاظت محیط زیست (تا پانزدهم اسفند ماه هر سال برای اجرای در سال بعد) همچنین پالایشگاههای نفت و واحدها پتروشیمی ، علاوه بر مالیات و عوارض متعلق موضوع این قانون ، مشمول پرداخت یک درصد (1%) از قیمت فروش به عنوان عوارض آلایندگی می باشند . حکم ماده (17) این قانون و تبصره های آن به عوارض آلایندگی موضوع این ماده قابل تسری نمی باشد .
تبصره 2 – در صورتی که واحدهای تولیدی به منظور ارتقاء مهارت وسلامت کارکنان خود مراکز آموزشی و ورزشی ایجاد کرده وی ادر این خصوص هزینه نمایند، با اعلام وزارت کار و امور اجتماعی می توانند ده درصد (10%) عوارض موضوع بند (الف) این ماده را تا سقف هزینه صورت گرفته درخواست استرداد نمایند، درصورت تأیید هزینه های مزبور توسط سازمان امورمالیاتی کشور، وجوه مربوط قابل تهاتر یا استرداد حسب مقررات این قانون خواهد بود .
فصل دهم – تکلیف سایر قوانین مرتبط و تاریخ اجراء
ماده پنجاه و دو – از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون ، قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه ازتولید کنندگان کالا ارائه دهندگان خدمات و کالاهای وارداتی مصوب 1381 و اصلاحیه بعدی آن و سایر قوانین و مقررات خاص و عام مغایر مربوط به دریافت هرگونه مالیات غیر مستقیم و عوارض بر واردات و تولید کالاها و ارائه خدمات لغو گردیده و برقراری و دریافت هرگونه مالیات غیرمستقیم و عوارض دیگر از تولید کنندگان و وارد کنندگان کالاها و ارائه دهندگان خدمات ممنوع می باشد. موارد زیر از شمول حکم این قانون مستثنی می باشد:
1- قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
2-قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند 1366 و اصلاحیه های بعد از آن
3-قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب 7/6/72
4-قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران مصوب 5/9/84
5-قانون و مقررات تردد وسایل نقلیه خارجی مصوب 12/4/73
6-عوارض آزادراهها ، عوارض موضوع ماده (12) قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مصوب26/12/74
7- قانون نحوه تأمین هزینه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و اتاق تعاون مصوب 11/8/72 اصلاحات بعدی آن
8- مواد (63) و (87) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت مصوبت 28/12/73
متن کامل قانون مالیات بر ارزش افزوده به پیوست میباشد