منطقه ویژه اقتصادی بوشهر با مسئولیت شرکت عمران و توسعه بوشهر منطقه ای به وسعت تقریبی 1880 هکتار (در پنج فاز) واقع در حد فاصل جاده اصلی بوشهر ـ شیراز قرار دارد.

بندر بوشهر از امکانات بالقوه ای جهت رونق بخشیدن به امر اقتصاد برخوردار است. وجود امکاناتی چون مرزهای آبی طولانی به همراه تأسیسات مجهز بندری، صنایع عظیم دریانوردی و امکانات توسعه آنها، فرودگاه بین المللی، ارتباط با کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس و جمعیت جوان و در حال تحصیل و جذب سالیانه بیش از 5000 دانشجو در مراکز آموزش عالی استان، سبب شده تا توسعه بخش صنعت به عنوان محوری ترین اقدام جهت ایجاد اشتغال و توسعه استان به حساب آید.

منطقه ویژه اقتصادی بوشهر نه تنها زمینه های سرمایه گذاری در بخش های مختلف استان و استانهای همجوار را فراهم می سازد و به روند توسعه پردازش صادرات کمک می کند؛ بلکه با برخورداری از امکانات یاد شده، زمینه های جذب سرمایه گذاری خارجی و در نهایت افزایش صادرات غیرنفتی را نیز فراهم آورده است.

عمده فعالیتهای منطقه ویژه اقتصادی بوشهر فراهم آوردن بستر توسعه صنعتی از طریق ایجاد مزیتهای نسبی سرمایه گذاری در بخش صنعت منطقه، پشتیبانی و تأمین کالاهای مورد نیاز صنایع موجود و توسعه بازرگانی کشور از طریق بندر بوشهر است و با توجه به امتیازات خاص منطقه ویژه متمرکز خواهد بود.

گفتگوی خبرگزاری ایلنا با عبداله آورا، مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی بوشهر را در خصوص مزایا و امتیازات سرمایه گذاری در این منطقه و برتری آن نسبت به مناطق دیگر به لحاظ دسترسی به آبهای آزاد را در ذیل می خوانید؛

ایلنا: تصویب منطقه آزاد بوشهر در چه مرحله ای قرار دارد؟

آورا: منطقه آزاد بوشهر هنوز به تصویب نرسیده است و در مجلس نهم به جایی نرسید اما امیدواریم در مجلس دهم به تصویب نهایی برسد اما هم اکنون سه منطقه ویژه در استان بوشهر داریم یک منطقه ویژه بندر بوشهر و دیگری منطقه ویژه بوشهر 2 که بیشتر در حوزه صنعتی فعال است و منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس که در زمینه صنایع گاز و پتروشیمی فعالیت دارد.

ایلنا: مساحت منطقه ویژه بوشهر چقدر است؟

1800 هکتار مصوب داریم اما میزان بهره برداری انجام شده 600 هکتار می باشد.

ایلنا: منطقه ویژه اقتصادی بوشهر نسبت به مناطق دیگر دارای چه برتری است؟

آورا: این منطقه در فاصله کمتر از 10 کیلومتری از بوشهر واقع شده و دارای زیرساختهایی مانند اسکله، بندر و فرودگاه و نیروی انسانی کارآزموده و ماهر و زیرساختهای مختلف از جمله آب، برق، گاز و مخابرات است و به جهت ساحلی بودن آن برای پردازش صادرات موقعیت بسیار خوبی دارد و از سوی دیگر هم بحث واردات کالا و مواد اولیه برای بخش تولید در منطقه ویژه بوشهر مطرح است، همچنین دانشگاه خلیج فارس به عنوان یکی از بهترین دانشگاهها و مرکز علمی پژوهش محور در کنار این منطقه قرار دارد و پارک علمی و فناوری خلیج فارس با حضور بهترین شرکتهای دانش بنیان در این منطقه واقع شده اند و  این منطقه دارای زمینهای ارزان قیمتی است که در اختیار سرمایه گذاران قرار می‌گیرد.

ایلنا: منطقه ویژه اقتصادی بوشهر دارای چه مزایایی برای سرمایه گذاری داخلی و خارجی است؟

آورا: یکسری از مزیت های عمومی معافیت های مالیاتی هستند که به مدت 5 سال این رویه ادامه دارد و تا 8 سال نیز قابل تمدید است.

همچنین معافیت عرضه خدمات درون منطقه ای از مالیات بر ارزرش افزوده و نیز خدمات مربوط به تخفیف گمرکی ناشی از ایجاد ارزش افزوده برای ورود کالا به کشور از دیگر مزایا محسوب می شود.

ایلنا: آیا زیرساختها برای جذب سرمایه گذار در این مناطق فراهم است؟

آورا: بله، ما در حال حاضر آمادگی جذب 1500 میلیارد تومان سرمایه گذاری را داریم.

ایلنا: جذب سرمایه گذاری ها در این منطقه بیشتر در چه حوزه هایی است؟

آورا: بیشتر در زمینه های صنایع شیمیایی، زون سلولزی، زون نفتی، زون مواد غذایی است و یک محدوده ای را هم به شرکتهای دانش بنیان و شرکتهایی های تک اختصاص داده ایم.

البته در زون صنایع فلزی و سایر زون های صنعتی نیز در صورت استقبال سرمایه گذاران مشکلی نداریم.

ایلنا: شما بعد از توافقات مراجعاتی برای سرمایه گذاری خارجی در منطقه ویژه بوشهر داشته اید؟

آورا: مراجعات زیادی برای سرمایه گذار خارجی داشته ایم که تاکنون منتهی به نهایی شدن قراردادی با سرمایه گذاران خارجی نشه است.

ایلنا: چند فعال اقتصادی برتر در منطقه ویژه اقتصادی بوشهر مشغول بکارند؟

آورا: 42 شرکت فعال در این منطقه داریم که همه خصوصی هستند و شرکت دولتی نداریم، که شامل واحدهای مختلف از جمله تولید ورقهای پلی کربنات، کود شیمیایی، فرآوری آبزیان، صنایع فلزی، سنگهای مصنوعی، صنایع چاپ و بسته بندی و... می شود.

ایلنا: آیا منطقه شما مشوق های صادراتی نیز دارد؟

آورا: مشوق های صادراتی و اختصاصی نداریم و سیاست های تشویقی ما مانند سایر مناطق کشور است، اما مشوق های سرمایه گذاری داریم و آوردن منابع مالی و تجهیزات در حقیقت کاملاً توسط دولت تضمین می شود که هر زمان سرمایه گذار اراده کند پول خود را از کشور خارج کند، می تواند این کار را انجام دهد و هر زمانی که تصمیم بگیرد سود سرمایه گذاری خود را می تواند از کشور خارج کند.

البته مناطق ویژه و ازاد دارای مزیت قابل ملاحظه ای برای سرمایه گذاران خارجی هستند، فرض کنید سرمایه گذاران خارجی در کشورهای همسایه ما بازار دارند مانند برند سامسونگ در کشورهای آسیای میانه و کشورهای عربی که دارای بازار هستند آنها می توانند به جای اینکه  مونتاژ محصولات خود را در چین انجام دهند  آن را در منطقه ویژه ما انجام دهند زیرا اینجا زمین، برق و گاز بسیار ارزانتر از چین است ضمن اینکه کارگر به لحاظ دستمزد در رنج پائین تری است.

همچنین قانون کار ما در مناطق ویژه ساده شده قانون کار در سرزمین اصلی است که به شدت مدافع کارگر است این در حالی است که میزان بهره وری کارگران در داخل کشور نسبت به کارگران (چینی) بسیار پایین است.

ارزانی زمین نیز یکی دیگر از موارد است.

همچنین در آخرین ورژن قانون جذب سرمایه گذاری خارجی شرکتهایی که در مناطق آزاد و ویژه ثبت می شوند تا صد در صد مالکیت خارجی می توانند داشته باشند و پس از اینکه شرکت با مالکیت خارجی به ثبت رسید می تواند زمین را نیز خریداری کرده و تملک کند در حالی که در سرزمین اصلی تنها خارجی ها می توانند زمین اجاره کنند.

ایلنا: مهمترین چالش در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور در حال حاضر چیست؟

آورا: مشکل ما این است که ریسک سرمایه گذاری در ایران بالاست که این موضوع هم متأثر از رفتارهای بعضی افراد در کشور خودمان و نیز شیطنت های عوامل خارجی مانند آمریکاست.

ایلنا: واحدهایی که قرار است امسال به بهره برداری برسد شامل چه واحدهایی است؟

آورا: یک واحد فرآوری میگو در هفته دولت به بهره برداری می رسد ، واحد لامپ سازی (لامپ های کم مصرف)، واحد سدیم با سرمایه گذاری مشترک ایرانی هندی و نیز یک واحد فرآوری آبزیان تا پایان سال به بهره برداری می رسند یک تعداد هم واحدهای کوچک هستند که ممکن است بهره برداری آنها به امسال نرسد اما تا آغاز سال جدید به بهره برداری خواهند رسید.

ایلنا: در این منطقه چه تعداد نیروی انسانی فعالند؟

آورا: در منطقه ویژه اقتصادی بوشهر حدود 1000 نفر کار می کنند که عموماً در واحدهای کوچک و متوسط هستند. البته این تعداد هم نوسان دارند و در برخی از واحدها افراد به صورت فصلی کار می کنند و تعداد پرسنل گاهی بالا و پایین می شود. البته تا پایان سال جاری با راه اندازی واحدهای بعدی انتظار جذب حدود 300 نفر دیگر را نیز داریم. این افزایش در صورت نهایی شدن مذاکرات با سرمایه گذاران می تواند به چندین برابر نیز افزایش یابد.

ایلنا: اولویت اصلی منطقه شما در حال حاضر چیست؟

آورا: در 600 هکتار کنونی اولویت اصلی ما استفاده از زمین های راکد است و حدود 120 مورد پرونده واگذاری داریم که از این تعداد حدود 70 مورد در دست بهره برداری است و اولویت ما این است که زمین هایی که در گذشته دریافت شده و استفاده نشده اند را فعال کنیم و آن زمینها را از افراد قبلی می گیریم و به افراد جدید واگذار می کنیم تا آن را فعال کنند.

ایلنا: آیا کارگران شما همه بومی هستند؟

آورا: بله، کارگران ما همه بومی هستند و بوشهر هیچ مشکلی در تأمین نیروی انسانی دانشگاهی و ماهر نیز ندارد. نیروهای انسانی ما با مشارکت در اجرای پروژه های بزرگ نفت و گاز در زمینه های مختلف دانش و مهارت دارند و آماده به کار در واحدهای صنعتی می باشند.

ایلنا: برنامه های منطقه ویژه اقتصادی بوشهر در سال جاری را بفرمایید؟

آورا: جذب سرمایه گذاران بیشتر و فعال کردن تعدادی از واحدهایی که از قبل وجود داشتند و فعال نبودند، از 42 واحد تعدادی با ظرفیت پایین کار می کنند که ناشی از رکود بازار است هر چند این رکود سراسری است و امیدواریم این رکود با تدابیر دولت اصلاح شود و این واحدها هم رونق بیشتری یابند.

با بررسی ها و ارزیابی های ما تعدادی از این واحدهای غیرفعال به دنبال نقدینگی هستند که ما در حال تلاش برای رفع مشکلشان هستیم.

با بانکهای مختلف نیز مذاکراتی داشته ایم.

ایلنا: آیا این بانکها تسهیلات ارزانتری به شما می دهند؟

خیر، تسهیلات ارزانتری به ما نمی دهند و بانکهای داخلی کشش و توان این موضوع را ندارند و مقررات به آنها اجازه نمی دهد.

ایلنا: آیا درخواستی برای تأسیس بانک خارجی در این منطقه داشته اید؟

آورا: بانک خارجی بیاید ما استقبال می کنیم ولی تاکنون درخواستی نداشته ایم.

بانکهای خارجی فعالیتشان در مناطق آزاد کاملاً آزاد است اما در مناطق ویژه محدودیت هایی دارند که باید مجوزهایی را اخذ کنند. اما اگر پیشنهادی باشد استقبال می کنیم.

ایلنا: شما چه تسهیلاتی برای سرمایه گذاران در نظر دارید؟ و شما سپرده ای از سرمایه گذار برای نهایی شدن پروژه ها نمی گیرید؟

آورا: زمین را در اختیار آنها می گذاریم 50 درصد نقد و مابقی اقساط، البته این اقساط قابل انعطاف است و سند 6 دانگ را مشروط بر اینکه کار را به اتمام برساند و به تولید برساند برایشان صادر می کنیم.

سرمایه گذاران با ارائه زمانبندی نصب و واردات ماشین آلات خود به ما و اینکه به عنوان مثال پس از یک سال و نیم این کار را به تولید می رسانند زمین دریافت می کنند و هیچ سپرده ای بابت سرمایه گذاری و دریافت زمین از آنها اخذ نمی شود.

ایلنا: و کلام آخر:

آورا: در خصوص واحدهای تولیدی برنامه های خوبی داریم واحدهای نیمه فعال را فعال کنیم و واحدهایی که راکد هستند را کمک کنیم به تدریج به سمت فعالیت بروند و اگر مقرون به صرفه نیست یا واحدها را واگذار کنند و یا شریک سرمایه گذاری بیاورند و خط تولید را عوض کنند و به تولید دیگری برسانند همچنین فعال کردن زمین های راکد واگذار شده که اصلا کاری در آنها انجام نشده از سال گذشته در برنامه داشته ایم و امسال آن را تکمیل می کنیم.

ما به دنبال جذب سرمایه گذاران جدید داخلی و خارجی هستیم و جلسات متعددی با آنها برگزار کرده ایم.

اخیرا نیز با چینی ها در خصوص واحدهای نیروگاهی و تولید همزمان برق و حرارت و تولید وسائل و تجهیزات صنعتی و نفت و گاز و پتروشیمی و صنایع غذایی مذاکراتی داشته ایم که آنها نیز اعلام آمادگی کرده اند و قرار است بازدیدی از منطقه ویژه داشته باشند.

در مورد واحدهایی که خط تولیدشان توجیه اقتصادی ندارد ما سعی داریم به آن سرمایه گذاری که ناموفق بوده کمک کنیم که یا واحد خود را بفروشد یا مشارکت کند با سرمایه گذار دیگری و از فضا و سرمایه گذاری موجود استفاده بهینه شود.

ما آماده استقبال از سرمایه گذاران هستیم و تمامی زیرساختها مهیا شده و فضای عمومی استان نیز فضای خوبی است ضمن اینکه تمام تلاش خود را می کنیم تا به عنوان پشتیبان با سرمایه گذاران همراه باشیم و نگذاریم مشکلات متعدد و از جمله بورکراسی سنگین بر سر راه حرکت آنها مانع ایجاد کند.